Lasy nadleśnictwa

Nadleśnictwo Brzozów zarządza w imieniu Skarbu Państwa lasami państwowymi na powierzchni 16 083 ha, położonymi na obszarze Pogórza Dynowskiego, Dołów Jasielsko – Sanockich oraz Gór Słonnych, w zlewni Sanu i Wisłoka.

Polskie lasy

Poland is in the European lead, while concerning the area of all forests. They cover about 29,2 % of the country territory, and grow within the area of 9,1 million hectares. The overwhelming majority of the forests is state owned, of which almost 7,6 million hectares are managed by the State Forests National Forest Holding..

PGL Lasy Państwowe

The State Forests National Forest Holding is the largest organisation in the European Union managing forests, which belong to the State Treasury and celebrating its 90 anniversary this year.

Asset Publisher Asset Publisher

Back

Pamięć ukryta w kamieniu.

Pamięć ukryta w kamieniu.

W dniu 29 września, w brzozowskim lesie miała miejsce ceremonia  prezentacji oznakowania cmentarza żydowskiego.

 

Podczas uroczystości zaprezentowano tablicę informacyjną usytuowaną na potężnym głazie piaskowca, tuż przy wejściu na cmentarz.  Na tablicy, w kształcie nawiązującym do macewy , czyli tradycyjnej formy nagrobka żydowskiego, znajduje się inskrypcja w języku polskim i hebrajskim oraz nowoczesna forma upamiętnienia w postaci kodu QR, odsyłającego do szerszej charakterystyki nekropolii w Brzozowie, umieszczonej na portalu zabytek.pl.

 

Cmentarz został upamiętniony w ramach programu „Oznakowanie cmentarzy żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej” realizowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ceremonia natomiast realizowana była we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. W ramach lokalnej współpracy organizatorami uroczystości było Nadleśnictwo Brzozów, na gruntach którego znajduje się cmentarz, a także instytucje zaangażowane w propagowanie kultury, budowanie relacji społecznych i upamiętnianie historii: Towarzystwo Przyjaciół Brzozowa Zdroju, Muzeum Regionalne im. Adama Fastnachta w Brzozowie  oraz Brzozowski Dom Kultury.
Ceremonię poprzedzały warsztaty edukacyjne prowadzone przez edukatora Muzeum POLIN, zaznajamiające dzieci i młodzież Szkoły Podstawowej nr 1 w Brzozowie z zapomnianą historią miasta, a także elementami kultury i tradycji żydowskiej.

W samej ceremonii uczestniczyli goście: Naczelny Rabin Górnego Śląska, rabin Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Narodowego Instytutu Dziedzictwa  a także przedstawiciele lokalnych władz samorządowych, dyrektorzy szkół oraz instytucji i stowarzyszeń działających na terenie powiatu. Mimo niesprzyjającej aury w wydarzeniu brały udział także dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Brzozowie. I to nas wszystkich: organizatorów i gości niezwykle cieszyło, ponieważ to właśnie młode pokolenie buduje swoją tożsamość i będzie przekazywać pamięć o historii miejsc swoim następcom.

Ceremonia realizowana jest w ramach projektu „Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe” (Komponent IV Sąsiedzi: przedmioty, ludzie, opowieści; Priorytet 2 Program opisu i oznakowania wybranych cmentarzy żydowskich), możliwego dzięki grantowi udzielonemu Muzeum POLIN przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.

 

Cmentarz położony jest na granicy Brzozowa i Starej Wsi. Co ciekawe, o jego istnieniu podają zapiski i wspomnienia brzozowskich Żydów, brak jest natomiast wskazań co do jego lokalizacji choćby na starych mapach katastralnych. Cmentarz używany był najprawdopodobniej w XIX wieku. Dotychczas nie odnaleziono dokumentów archiwalnych dotyczących nekropolii. Istnienie cmentarza odkryto zaledwie kilka lat temu. Na terenie leśnym odnaleziono wówczas także fragmenty macew, czyli płyt nagrobnych, z napisami w języku hebrajskim.  Wtedy też  fundacja Heritage Foundation for Preservation of Jewish Cemeteries (HFPJC) i Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego ogrodziła i oznakowała teren.  W 2022 roku dzięki współpracy Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Nadleśnictwa Brzozów cmentarz został oznaczony pamiątkową tablicą. Ceremonia prezentacji oznakowania wraz z poprzedzającymi ją warsztatami edukacyjnymi jest swego rodzaju ukoronowaniem procesu odzyskiwania pamięci o cmentarzu.